Voor de nieuwsbrief en de website van Zuidoost City deelt Jenny van Dalen elke maand een recept om de kennis over Amsterdam Zuidoost te vergroten en om mensen te verbinden. Deze keer Soto Ajam, een recept van Winny Arnold.
Ergens in het voorjaar gaat haar telefoon: ‘Jenny, zou je vanmiddag als mysterie gast langs willen komen? In Buurtsalon ’t Spinnewiel is een kookgroepje aan het koken en het lijkt mij leuk wanneer jij als verrassing aanschuift.’ Jenny van Dalen hoeft hier niet lang over na te denken. ‘Zo’n spontane aanbieding wilde ik niet laten lopen.’
In het ‘t Spinnewiel in Venserpolder treft ze een achttal bewoners aan die onder leiding van Winny Arnold een heerlijke Soto Ajam hebben gekookt. ‘De groep was heel erg gezellig,’ zegt Jenny van Dalen. ‘Ik voelde mij er onmiddellijk thuis. De soep was heerlijk,’ voegt ze eraan toe. ‘Je hebt Sotosoep en je hebt Sotosoep, maar dit was een Sotosoep die alle andere overtrof. Het recept krijgt dan ook een bijzonder plekje in het vernieuwde Bijlmer Kookboek.’
Bijlmer Kookboek
Voor het eerste Bijlmer Kookboek dat in 1997 uitkwam, doolde Jenny van Dalen wekenlang door de Bijlmer om de recepten op te schrijven. ‘Ik kreeg recepten en handjes vol kruiden. Niet iedereen sprak Nederlands en zeker niet iedereen kookte met een weegschaal en een maatbeker. Ik moest dus alles berekenen en uitwerken. Ik werd uitgenodigd om langs te komen en mee te eten. Een fantastische reis.’
Het samenstellen van een vernieuwd Bijlmer Kookboek staat op haar wensenlijstje. Jenny van Dalen: ‘Het Bijlmer Kookboek is een stukje Bijlmer cultuur. Het is de beste manier om de Bijlmer te leren kennen. Het is interessant voor jong en oud. Het is een verbindend boek voor eenieder die op welke manier dan ook betrokken is bij Amsterdam Zuidoost. Ik ben op zoek naar iemand die het vernieuwde Bijlmer Kookboek wil financieren. Ik wil daarover graag in gesprek.’
Winny Arnold
Winny Arnold krijgt in het Bijlmer Kookboek de plek die hij verdient. Jenny van Dalen: ‘Winny is geboren in Bandung en woont al zevenendertig jaar in Amsterdam Zuidoost. Hij heeft duidelijk een passie voor koken. Hij heeft een map vol recepten uit zijn geboorteland en recepten van zijn moeder waar hij met grote regelmaat gebruik van maakt.’
‘Winny Arnold is lang werkzaam geweest als docent aan het ROC van Amsterdam,’ gaat Jenny verder. ‘Als docent NT 2 heeft hij veel inwoners van Amsterdam Zuidoost Nederlandse les gegeven. Arnold verraste mij ook met het verhaal over een mannen-kookclub die ruim drie jaar heeft bestaan. Om de zes weken kwam de club bij elkaar om te koken.’
Verbindend
‘De vrouwen waren de pineut,’ lacht Jenny. ‘Zij moesten mee-eten maar dat zal beslist geen straf zijn geweest. Er werd namelijk wereldwijd gekookt. Op de foto’s zag ik vijf gangen menu’s uit vijf continenten. Die waren een ware lust voor het oog. Helaas is de kookclub gestopt vanwege de verhuizing van een aantal deelnemers. Kookfanaat Winny blijft ervan dromen om zijn eigen kookworkshops te geven.’
‘De kookclub in ’t Spinnewiel is ook gestopt. Winnie Arnold is nu op zoek naar een leuke plek waar hij met kleine groepjes gebruik kan maken van een ruime keuken waar gerechten van ‘all over the world’ gemaakt kunnen worden. Een prachtig initiatief, aldus Jenny van Dalen. ‘Juist om vereenzaming te voorkomen is samen koken en samen eten verbindend.’
Soto Ajam, door Winny Arnold, geboren in Indonesië
Ingrediënten voor de bouillon:
1 Soepkip, 80 gram verse gemberwortel, geschild en in plakjes gesneden. 5 djeroek poeroetblaadjes, 3 seherstengels (lemongras), 5 laurierblaadjes, 1 teen knoflook, gepeld en doormidden gesneden, 2 eetlepels olie, 2,5 tot 3 liter water, 2 kip- of groentebouillonblokjes.
Kruiden voor in de soep:
2 uien, 2 tenen knoflook, geperst, 1 tl laos, 1 tl gemberpoeder, 1 tl. Koenjit, 1 tl ketoembar, 1 tl trassi, 1 tl geraspte kemirienoten, 1 tl. sambal oelek, 60 gr santen, 2 eetlepels olie.
Vulsel voor bij de soep:
Hoeveelheid groente is naar behoefte, taugé, haricots verte, middel dikke prei, 1 bosje selderij, aardappels, rijstvermicelli/soeoen, 1 hardgekookt ei per persoon, gefruite uitjes, ketjap asin vermengt met citroensap, longtong rijst.
Sambal voor bij de soep:
50 gr. Rode pepertjes, hak deze heel fijn, of 1,5 eetlepel sambal oelek, 1 kleine ui, fijngesnipperd, 1 tl. geraspte kemirienoten, 1 tl. Suiker, 1⁄2 eetlepel azijn, 1 tl. Trassi, 1 eetlepel olie.
Bereidingswijze bouillon:
Spoel de serehstengels af, snij ze in de lengte doormidden en leg in elke gehalveerde stengel een knoop. Verhit de olie in een ruime pan. Braad de soepkip aan alle kanten aan. Giet het water in de pan en doe de kruiden bestemd voor de soep erbij. Breng het aan de kook en laat het 3 uur trekken op een laag vuur met de deksel op de pan. Haal de kip uit de bouillon, pluk het van het bot. Zeef de bouillon, laat het afkoelen en zet het enkele uren in de koelkast. Het vet zal bovenop de bouillon stollen, je kunt het er makkelijk afscheppen.
Bereidingswijze voor de kruiden in de soep:
Zorg dat alle ingrediënten van de kruiden klaar staan. Fruit het ui en pers de knoflook. Doe de olie in een ruime pan en bak het ui en de knoflook enkele minuten op een middelhoog vuur glazig, oppassen dat het niet aanbrandt. Voeg alle kruiden behalve de santen erbij en bak het samen voor 1 minuut op een hoger vuur. Doe dan het kippenvlees erbij en bak deze even mee. Giet de bouillon erbij en de santen, breng de soep aan de kook en laat het 5 min. zachtjes koken.
Bereidingswijze voor de sambal voor bij de soep:
Verhit de olie in een kleine pan. Fruit de fijngesneden ui lichtbruin en doe alle ingrediënten erbij, behalve de azijn. Meng alles goed door elkaar en voeg als laatste de azijn toe en bak het een 1⁄2 min al roerend mee. Doe het in een kommetje en laat het afkoelen.
Bereidingswijze voor het vulsel bij de soep:
Kook de aardappelen niet te gaar, snij de aardappelen in plakjes of blokjes en laat het afkoelen. Snij de haricots in stukjes van ongeveer 3 centimeter en kook ze bijna gaar, spoel ze af met koud water en laat ze afkoelen. Snij de lontong in blokjes. Was de prei en snij het in smalle ringetjes. Was de selderij en snij het fijn. Doe de taugé in een vergiet en overgiet het met een liter kokend water om de scheuten te laten slinken. Laat het enkele minuten weken, daarna afgieten met koud water om doorgaren te voorkomen. Doe de ketjap met citroensap in een kommetje.
Serveren
Zet de pan met gloeiendhete soep in het midden met alle kommen met vulsel, inclusief de sambal en de stukjes kippenvlees op tafel. Schep uit de kommen met vulsel, behalve de selderij en gefrituurde uitjes op het bord. Giet er de hete soep overheen en als laatste de gefrituurde uitjes en de selderij.
Veel plezier met het maken van dit recept. Overigens is deze Indische Soto Ajam een echte maaltijdsoep. Voor vegetariërs, de bouillon smaakt ook heerlijk zonder kip. Of gebruik in plaats van echte kip vegetarische kipstukjes.