Valentine Efiong kookte de sterren van de hemel

Valentine Efiong

Voor de nieuwsbrief en de website van Zuidoost City deelt Jenny van Dalen elke maand een recept om de kennis over Amsterdam Zuidoost te vergroten en om mensen te verbinden. Deze keer Egusi-Soep, een recept van de Nigeriaanse kunstenaar Valentine Efiong.

‘Hij was elegant, goedlachs en charismatisch. Bovendien was Valentine Efiong één van de bekendste en meest getalenteerde kunstschilders die de Bijlmer rijk was. Helaas is hij ons vorig jaar onverwachts ontvallen. Hij is tweeënzestig jaar geworden.’

Jenny van Dalen kende Valentine Efiong goed. Hij kwam regelmatig naar de zeefdrukwerkplaats waar zij werkte. ‘Soms kwam hij om te werken, soms kwam hij om een praatje te maken met de andere kunstenaars. Hij was echt een gezelschapsdier.’ Valentine Efiong leefde voor de kunst, maar kon ook geweldig koken. Jenny van Dalen benaderde hem toen ze het ‘Bijlmer Kookboek’ ging samenstellen. De gerechten van de kunstenaar mochten in dit bijzondere drukwerk niet ontbreken. De illustraties in het boek komen ook van zijn hand.

Bijlmer Kookboek
Voor het Bijlmer Kookboek doolde Jenny van Dalen wekenlang door de Bijlmer om de recepten op te schrijven. ‘Ik kreeg recepten en handjes vol kruiden. Niet iedereen kon Nederlands en zeker niet iedereen kookte met een weegschaal en een maatbeker. Ik moest dus alles berekenen en uitwerken. Ik werd uitgenodigd om langs te komen en mee te eten. Een fantastische reis.’

Het samenstellen van een vernieuwd Bijlmer Kookboek staat op haar wensenlijstje. Jenny van Dalen: ‘Het Bijlmer Kookboek is een stukje Bijlmer cultuur. Het is de beste manier om de Bijlmer te leren kennen. Het is interessant voor jong en oud. Het is een verbindend boek voor eenieder die op welke manier dan ook betrokken is bij Amsterdam Zuidoost.’

Valentine Efiong
Vijftien jaar geleden, tijdens de vernieuwing van de Bijlmer woonden in Amsterdam Zuidoost veel creatievelingen die geen ruimte hadden om zichzelf te kunnen ontplooien. Zij mochten gebruik maken van de appartementen in de binnenstraten van de flats die werden gesloopt. Zo werd de levendigheid in de flats gegarandeerd. ‘Valentine Efiong was één van deze creatievelingen,’ vertelt Jenny van Dalen. ‘Soms had hij twee weken een vaste plek om te werken, soms een aantal maanden. Vanuit deze werkplekken bood hij ook zijn workshops aan.’

‘Één keer per maand kookte Valentine Efiong in het restaurant van de bewonersruimte van de Gouden Leeuw. Die avonden waren volgeboekt. Valentine Efiong kookte de sterren van de hemel. Tijdens het uitserveren van de gerechten kwam hij altijd langs voor een praatje. Hij was heel sociaal en hield enorm van de gezellige sfeer in het restaurant. Een sfeer die past bij de Bijlmer van toen, maar die ook nog steeds hoort bij de Bijlmer van nu. Een sfeer die we vast moeten houden in de huidige ontwikkelingen van Amsterdam Zuidoost.’

Egusi-soep
Soep van meloenpitten, door Valentine Efiong uit Nigeria

Ingrediënten:
500 gram rund of geitenvlees, 1 ui, 2 vleestomaten, 2 pepers (madame Jeanette, 6 eetlepels palmolie, 1 theel. bonenkruid (savorij), 2 bouillonblokjes (vlees of kip), 1 theel. gemalen rivierkreeft, 200 gram gemalen egusi, 200 gram gerookte vis, zonder graten, 100 gram klaroen (bladeren), zout

Bereidingswijze:
Snijd het vlees in kleine stukjes. Pel en snipper de ui. Snijd de tomaten zeer fijn of maal ze tot puree. Verwijder de zaadjes uit de peper en snijd ze fijn. Verhit de palmolie in een pan en bak er het vlees, de ui, de tomaten, de pepers, het bonenkruid, de verkruimelde bouillonblokjes en de rivierkreeft in. Roer het door. Laat het 4 minuten bakken.

Voeg twee en halve kop water aan toe en een halve theelepel zout. Roer alles goed door elkaar en doe de deksel op de pan. Laat het 45 zachtjes koken tot het vlees gaar is. Haal het vlees uit de pan. Zeef de overgebleven saus om grove stukken te vermijden. Voeg de egusi en de gerookte vis aan de saus toe. Laat het geheel nog 15 minuten zachtjes koken.

Was de klaroen en snijd de bladeren fijn. Voeg het aan de saus toe en roer het goed door. Doe de deksel weer op de pan en laat alles nog 15 min. zachtjes koken. Serveer de soep met het vlees.

Tip:
Meestal wordt bij egusi-soep fu fu gegeten. Het is in bloemvorm te koop in de meeste tropische winkels. De bereidingswijze staat op de verpakking. Bakbananen, zoete aardappels, yams, cocoyams en rijst kunnen er ook bij worden geserveerd.